Trong lĩnh vực y học hiện đại, việc nghiên cứu và hiểu rõ mối liên hệ giữa huyết áp. Đột quỵ không chỉ giúp chúng ta nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và quản lý bệnh tình. Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn cầu. Huyết áp cao (hay còn gọi là tăng huyết áp) được biết đến là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra đột quỵ. Bài viết này sẽ đề cập đến mối liên hệ giữa huyết áp và đột quỵ. Cũng như cách thức chúng ta có thể kiểm soát và phòng ngừa.
Tăng huyết áp và đột quỵ có liên quan như thế nào?
Huyết áp là gì?
– Huyết Áp: Là áp lực mà máu tác động lên thành mạch khi được bơm từ trái tim ra khỏi cơ thể. Hai con số được sử dụng để đo huyết áp là huyết áp tâm trương (systolic – Khi tim ở trạng thái nghỉ giữa các nhịp đập) và huyết áp tâm thu (diastolic – Khi tim co bóp). Mức huyết áp được xem như bình thường là dưới 120/80 mmHg. Huyết áp cao, hay tăng huyết áp, xảy ra khi lực này quá mạnh. Gây áp lực lên thành mạch máu và tim. Làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, trong đó có đột quỵ.
Đột quỵ là gì?
– Đột Quỵ (Stroke): Xảy ra khi một phần của não bị mất máu do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu. Điều này dẫn đến việc các tế bào não không nhận được đủ oxy và dưỡng chất. Gây ra tổn thương não và có thể dẫn đến tình trạng tàn phế hoặc tử vong.
– Đột quỵ có thể chia thành hai loại chính là đột quỵ thiếu máu cục bộ (do tắc nghẽn mạch máu) và đột quỵ xuất huyết (do vỡ mạch máu).
- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Đây là loại đột quỵ phổ biến nhất, chiếm khoảng 85% các trường hợp. Xảy ra khi một cục máu đông chặn dòng máu đến một phần của não. Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Do nó khiến mạch máu bị hẹp và cứng, tăng khả năng hình thành cục máu đông.
- Đột quỵ do xuất huyết: Loại đột quỵ này xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ. Gây ra chảy máu và tổn thương mô não xung quanh. Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ xuất huyết. Do áp lực tăng cao có thể yếu hóa thành mạch, dẫn đến vỡ mạch.
Mối liên hệ giữa huyết áp và đột quỵ như thế nào?
Huyết áp cao làm tăng gánh nặng cho tim và mạch máu. Dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ vữa động mạch, suy tim, và cuối cùng là đột quỵ. Tăng huyết áp có thể gây ra tổn thương mạch máu một cách âm thầm và dần dần. Khiến chúng trở nên cứng và hẹp, giảm lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng, trong đó có não.
- Yếu tố nguy cơ chung: Mối quan hệ giữa huyết áp và đột quỵ là không thể phủ nhận. Cả hai đều có nhiều yếu tố nguy cơ chung bao gồm lối sống không lành mạnh, hút thuốc lá, tiền sử gia đình, tuổi tác và béo phì.
- Huyết áp cao và đột quỵ: Huyết áp cao (hypertension) là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng nhất gây ra đột quỵ. Mối quan hệ giữa huyết áp và vận tốc máu cao có thể gây ra sự tổn thương cho mạch máu não. Tăng nguy cơ về các cơn đột quỵ ischemic và hemorraghic.
- Mối quan hệ tăng cường: Việc kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đột quỵ cũng đã được chứng minh là hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy việc giảm huyết áp có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc các loại đột quỵ.
Nhận biết các triệu chứng của đột quỵ
Đột quỵ không thể biết trước, nhưng những triệu chứng sau đây có thể xuất hiện một cách bất ngờ và nhanh chóng. Có một phương pháp dễ nhớ để nhận biết triệu chứng của đột quỵ, đó là từ viết tắt “FAST”:
- F (Face): Mặt – Khi người đó cười hoặc cố gắng thể hiện biểu cảm, một bên mặt có thể bị liệt hoặc sa xuống. Hỏi họ cười hoặc nhăn nhó, và xem một bên mặt có bị biến dạng không.
- A (Arms): Cánh tay – Người đó có thể không thể giữ cả hai tay của mình lên do yếu hoặc tê ở một bên. Hãy yêu cầu họ giơ cả hai tay lên, và xem liệu một tay có bị sa xuống không.
- S (Speech): Nói – Người đó có thể gặp khó khăn trong việc nói, ngôn ngữ bị nghẹt hoặc khó hiểu. Hỏi họ nói một câu đơn giản và nghe xem lời nói có bị lẫn lộn hoặc không rõ ràng không.
- T (Time): Thời gian – Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào ở trên, đó là lúc cần gọi cấp cứu ngay lập tức. Thời gian rất quan trọng trong việc điều trị đột quỵ.
Triệu chứng chính của đột quỵ não FAST
Các thói quen xấu gây ra bệnh đột quỵ?
Bệnh đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn cầu. Có nhiều thói quen xấu trong lối sống có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh đột quỵ:
- Hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ đột quỵ. Do nó làm hẹp các động mạch và làm đông máu nhanh hơn.
- Uống rượu bia quá mức có thể làm tăng huyết áp và dẫn đến việc tích tụ chất béo trong các động mạch chính.
- Chế độ ăn giàu chất béo, đường và muối có thể gây tăng huyết áp và tăng cholesterol. Hai yếu tố nguy cơ lớn của bệnh đột quỵ.
- Lối sống ít vận động hoặc không tập thể dục tăng nguy cơ béo phì, tăng huyết áp, tăng cholesterol và đái tháo đường. Tất cả đều là các yếu tố nguy cơ của đột quỵ.
- Cân nặng quá mức làm tăng áp lực lên hệ tim mạch. Gây tăng huyết áp và có thể dẫn đến bệnh đột quỵ.
- Không kiểm soát huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol cao. Có thể làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ.
- Stress kéo dài và lo âu có thể dẫn đến tăng huyết áp và những hậu quả tiêu cực khác đối với sức khỏe tim mạch.
- Thiếu ngủ hoặc giấc ngủ chất lượng kém có thể tăng huyết áp và gây căng thẳng cho tim.
Các nguy cơ đột quỵ do tăng huyết áp bạn có thể phòng ngừa
Cách phòng tránh để giảm nguy cơ đột quỵ
- Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra đột quỵ. Duy trì mức huyết áp bình thường thông qua việc duy trì một lối sống lành mạnh, giảm cân (nếu cần). Hạn chế tiêu thụ muối và tăng cường hoạt động thể chất đều đặn. Giúp kiểm soát huyết áp và nhiều yếu tố rủi ro khác của đột quỵ.
- Kiểm soát cholesterol và ăn uống lành mạnh với chế độ ăn DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension): Cholesterol cao có thể dẫn đến tắc nghẽn các động mạch, làm tăng nguy cơ đột quỵ. Một chế độ ăn giàu rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và ít chất béo bão hòa có thể. Giúp giảm cholesterol và cải thiện sức khỏe.
- Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh huyết áp. Hãy tuân thủ chế độ điều trị và theo dõi sức khỏe định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thiết lập mục tiêu huyết áp đối với hầu hết bệnh nhân. Mục tiêu là giữ huyết áp dưới 130/80 mmHg.
- Sử dụng thuốc hạ huyết áp dựa trên hướng dẫn lâm sàng. Bao gồm các lớp thuốc như thuốc ức chế ACE, thuốc chẹn beta và thuốc lợi tiểu.
- Hút thuốc và lạm dụng rượu làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ. Bỏ thuốc và hạn chế uống rượu có thể giảm nguy cơ này.
- Quản lý tiểu đường, rối loạn nhịp tim và các tình trạng y tế khác có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Một lối sống lành mạnh, kết hợp với việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ. Có thể giúp giảm nguy cơ phát triển đột quỵ.
4. Kết Luận
Mối liên quan giữa huyết áp và đột quỵ là một trong những cơ sở quan trọng nhất trong việc phòng ngừa đột quỵ. Việc hiểu rõ và quản lý hiệu quả huyết áp không chỉ giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tật. Mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Việc hợp tác chặt chẽ với các chuyên gia y tế là quan trọng để quản lý huyết áp và ngăn chặn đột quỵ hiệu quả. Hãy thiết lập và duy trì một kế hoạch quản lý sức khỏe hiệu quả. Bao gồm cả thay đổi lối sống và sử dụng thuốc khi cần thiết. Sức khỏe tim mạch của bạn là trách nhiệm của chính bạn và bắt đầu từ việc kiểm soát huyết áp. Bạn đã tiến một bước dài trong việc bảo vệ mình khỏi đột quỵ.
Hiện nay, Premium Therapy là đại diện hợp pháp duy nhất của Viện trị liệu y học tái tạo sinh – CHLB Đức tại Việt Nam. Chúng tôi chuyên cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và khám chữa bệnh tại Đức. Nếu quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về các dịch vụ của Premium Therapy. Vui lòng liên hệ Hotline 09 119 10 119 hoặc đăng ký tại đây để được hỗ trợ chi tiết nhất.
CÔNG TY CP PREMIUM THERAPY – Đại diện các Trung tâm trị liệu & Bệnh viện uy tín hàng đầu CHLB Đức tại Đông Dương:
