Trang chủ / Thông tin y học

Hóa giải 8 hiểu lầm thường gặp về hệ tiêu hoá

Hệ tiêu hóa là một phần không thể thiếu của cơ thể, đảm nhận vai trò quan trọng trong việc tiếp nhận, tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất từ thức ăn. Tuy nhiên, nhiều người thường gặp hiểu lầm về hệ tiêu hóa và các vấn đề liên quan. Để giúp giải quyết những hiểu lầm này và bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh, chúng ta cần hiểu rõ cấu trúc, chức năng của hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó, việc thực hiện những biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa cũng là một phần quan trọng của việc duy trì một lối sống lành mạnh và hạnh phúc.

Tiêu hóa là gì?

Tiêu hóa là quá trình chuyển đổi thức ăn thành các phần nhỏ hơn để cơ thể có thể hấp thụ chúng một cách hiệu quả. Quá trình này bao gồm hai dạng chính:

  • Tiêu hóa cơ học: Diễn ra trong miệng, thực hiện chức năng nghiền nhỏ thức ăn để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tiếp theo.
  • Tiêu hóa hóa học: Xảy ra trong đường tiêu hóa, sử dụng enzyme để phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ chúng vào máu.
Tiêu hóa là gì?
Tiêu hóa là quá trình phân giải thức ăn thành các chất dinh dưỡng

Hệ tiêu hóa là gì?

Hệ tiêu hóa là tổ hợp các cơ quan có chức năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn. Cấu trúc bao gồm ống tiêu hóa và hệ thống mật tụy. Trong đó, ống tiêu hóa là một chuỗi các cơ quan từ miệng đến hậu môn, đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý thức ăn. Hệ thống mật tụy gồm ba cơ quan – gan, mật, và tụy – cung cấp các chất như mật và enzyme đến đường tiêu hóa để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Vậy hệ tiêu hóa gồm những cơ quan nào và chức năng của từng bộ phận ra sao? Cùng xem nội dung dưới đây:

Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa

Cấu tạo hệ tiêu hóa ở người hoàn chỉnh bao gồm miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, đại tràng, trực tràng và hậu môn. Trong suốt quá trình hoạt động có 3 cơ quan tham gia hỗ trợ là tuyến tụy, túi mật và gan.

Mỗi cơ quan khác nhau trong hệ tiêu hóa thực hiện từng chức năng riêng biệt:

Miệng

Là nơi bắt đầu của quá trình tiêu hóa, nơi thức ăn được nghiền nhỏ và phân giải bởi tuyến nước bọt và các enzym tiền tiêu hóa. Khi nuốt, lưỡi sẽ đưa thức ăn vào cổ họng và thực quản.

Thực quản

Ống cơ kết nối cổ họng và dạ dày, chuyên chở thức ăn từ miệng xuống dạ dày thông qua các cơn co thắt cơ (hay được gọi là nhu động). Cơ vòng dưới thực quản giãn ra để đưa thức ăn vào dạ dày. Khi ở trạng thái co thắt, nó ngăn các chất trong dạ dày không trào ngược lên thực quản.

Dạ dày

Là nơi thức ăn được xử lý và phân giải bởi enzym và axit dạ dày. Khi thức ăn được xử lý xong, dạ dày sẽ tiếp tục giải phóng thức ăn vào ruột non.

Ruột non

Bao gồm tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng (có thể dài đến 600 cm), là nơi chính hấp thụ dinh dưỡng vào máu và tiếp tục quá trình phân giải thức ăn nhờ các enzym tuyến tụy và mật tiết ra từ gan. Ruột non cũng co bóp để vận chuyển thức ăn và trộn với dịch tiêu hóa.

Tuyến tụy

Tuyến tụy xốp và dài khoảng 15 – 25cm, thực hiện đồng thời chức năng nội tiết và ngoại tiết. Nó tiết ra enzym tiêu hóa và hormone như insulin (khi mức đường huyết quá cao) và glucagon (khi mức đường huyết quá thấp) để điều chỉnh đường huyết.

Gan

Đóng vai trò trong việc xử lý và lưu trữ các chất dinh dưỡng được hấp thụ từ ruột non. Mật từ gan tiết vào ruột non giúp tiêu hóa chất béo và một số vitamin cần thiết. Đồng thời lấy chất dinh dưỡng được ruột hấp thụ để phục vụ cho hoạt động của cơ thể. Ngoài ra, gan còn có chức năng giải độc.

Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa
Gan xử lý các chất dinh dưỡng đã được hấp thụ ở ruột non

Túi mật

Lưu trữ và tiết mật để giúp phân giải chất béo.

Đại tràng

Là nơi chứa chất thải và hấp thụ nước từ phân. Đại tràng dài 182m được tạo thành từ manh tràng, bao gồm: Đại tràng lên, đại tràng ngang, đại tràng xuống và đại tràng sigma. Phân sẽ được đẩy xuống trực tràng để đào thải ra ngoài.

Trực tràng

Điều chỉnh việc thải phân ra ngoài cơ thể thông qua các phản xạ cơ.

Hậu môn

Cuối cùng, hậu môn là nơi phân được lưu trữ và thải ra ngoài cơ thể.

Tại sao tiêu hóa lại quan trọng?

Tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể để duy trì hoạt động và phát triển. Protein, chất béo, carbohydrate, vitamin, khoáng chất, nước là những yếu tố không thể thiếu trong quá trình này. Hệ tiêu hóa phân giải chúng thành các phần nhỏ. Giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ và sử dụng làm nguồn năng lượng. Cũng như hỗ trợ quá trình hình thành và sửa chữa tế bào.

  • Protein được phân giải thành axit amin
  • Chất béo thành axit béo và glycerol
  • Carbohydrate thành đường đơn.

8 hiểu lầm thường gặp về hệ tiêu hóa mà bạn nên biết

Hệ tiêu hóa rất quan trọng đối với cơ thể người. Nhưng một số người vẫn hiểu lầm về cách thức hoạt động cũng như các bệnh lý liên quan.

1. Mất nhiều năm để tiêu hóa kẹo cao su

Kẹo cao su không mất nhiều năm để tiêu hóa hay dính bên trong ruột. Cũng giống như các thực phẩm khác, hệ thống tiêu hóa di chuyển nó và thải ra ngoài sau vài ngày.

2. Thực phẩm cay gây loét

Nguyên nhân gây loét dạ dày chủ yếu do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) hoặc dùng thuốc giảm đau không đúng. Thực phẩm cay không gây loét dạ dày mà chỉ khiến cảm giác đau hoặc kích ứng niêm mạc dạ dày.

3. Chỉ người nghiện rượu mới bị xơ gan

Xơ gan không chỉ xuất hiện ở người nghiện rượu mà còn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như viêm gan B và C.

4. Các loại hạt gây viêm túi thừa

Khoa học chứng minh chế độ ăn nhiều chất xơ từ hạt, trái cây giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Trong đó có bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.

5. Đậu gây ra nhiều khí nhất

Sản phẩm từ sữa có thể gây ra nhiều khí hơn so với đậu và các loại thực phẩm khác. Đặc biệt là ở những người lớn tuổi hoặc những người ít có khả năng hấp thụ đường trong sữa (lactose).

6. Hút thuốc làm giảm chứng ợ nóng

Chất nicotine trong thuốc lá làm giãn cơ ở phía trên dạ dày. Tạo điều kiện cho axit trào ngược vào thực quản, tăng ợ nóng.

7 Ngủ ngồi để không ợ nóng

Không có bằng chứng cụ thể nào chỉ ra rằng việc ngủ ngồi có thể giảm triệu chứng của người bị ợ nóng. Một số người có thể cảm thấy thoải mái hơn khi nâng đầu và ngực cao hơn khi nằm. Thay đổi thói quen ăn uống như việc chia nhỏ bữa ăn, ăn từ từ và nhai kỹ cũng có thể giúp giảm hiện tượng ợ nóng.

8. Không ăn chất xơ khi tiêu chảy

Chất xơ giúp kích thích hoạt động ruột và giảm tình trạng táo bón. Một số loại rau củ và trái cây chứa chất xơ có thể giúp ổn định phân không bị lỏng và kiểm soát triệu chứng tiêu chảy. Vậy nên người mắc tiêu chảy không cần phải hạn chế lượng chất xơ.

Nếu bạn không quan tâm hay không thực hiện 8 điều trên có thể dẫn đến những căn bệnh liên quan đến hệ tiêu hoá từ nhẹ cho đến nặng. Đôi khi là cần can thiệp giải phẫu hệ tiêu hóa để chữa lành nhưng lại làm yếu đi sức khoẻ bạn.

8 biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh

Dưới đây là một số biện pháp giữ gìn sức khỏe cho hệ tiêu hóa:

  1. Uống đủ nước: Nước giúp thức ăn di chuyển dễ dàng qua hệ tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón do thiếu nước.
  2. Bổ sung chất xơ vào chế độ ăn: Chất xơ hỗ trợ tiêu hóa đều đặn và kích thích đại tiện. Nên bao gồm cả chất xơ hòa tan và không hòa tan vào chế độ ăn uống hàng ngày.
  3. Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối: Ăn nhiều rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt. Tránh thực phẩm chế biến sẵn và ưu tiên thịt gia cầm hơn thịt đỏ.
  4. Sử dụng thực phẩm có chứa men vi sinh: Men vi sinh giúp bảo vệ đường ruột khỏi vi khuẩn có hạt. Đặc biệt quan trọng sau khi sử dụng kháng sinh.
8 biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Bổ sung men vi sinh để tăng cường lợi khuẩn cho đường ruột
  1. Ăn uống chậm rãi và nhai kỹ: Thói quen này giúp tiêu hóa thức ăn hiệu quả hơn và hỗ trợ quá trình hấp thụ dưỡng chất.
  2. Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất giúp thức ăn di chuyển qua hệ tiêu hóa một cách dễ dàng. Như tập yoga tốt cho hệ tiêu hóa
  3. Tránh uống rượu và hút thuốc: Rượu có thể gây tăng axit dạ dày và các vấn đề liên quan đến tiêu hóa. Trong khi hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ trào ngược axit.
  4. Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng có thể gây ra các vấn đề như táo bón, tiêu chảy và hội chứng ruột kích thích.

Tổng kết

Bảo vệ hệ tiêu hóa là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe toàn diện. Bằng cách áp dụng những biện pháp đơn giản như uống đủ nước, bổ sung chất xơ. Duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, chúng ta có thể giúp cơ thể hoạt động một cách trơn tru và hiệu quả hơn. Với những thay đổi nhỏ trong lối sống hàng ngày. Chúng ta có thể tăng cường sức đề kháng cho hệ tiêu hóa và đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh và thoải mái.

Hiện nay, Premium Therapy là đối tác hợp pháp duy nhất trong khu vực Đông Dương của các cơ sở y tế uy tín tại CHLB Đức. Chúng tôi chuyên cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và khám chữa bệnh tại Đức. Nếu quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về các dịch vụ điều trị y tế tại CHLB Đức. Vui lòng liên hệ Hotline 09 119 10 119 hoặc đăng ký tại đây để được hỗ trợ chi tiết nhất.

CÔNG TY CP PREMIUM THERAPY – Đại diện các Trung tâm trị liệu & Bệnh viện uy tín hàng đầu CHLB Đức tại Đông Dương: